Πρακτικές συμβουλές στους καταναλωτές για την αγορά ψαριών

Από τη Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής Νοτίου Τομέα

Οι καταναλωτές όταν αγοράζουν ψάρια, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν είναι φρέσκα πρέπει να εξετάζουν την οσμή, η οποία πρέπει να είναι ευχάριστη, της θάλασσας και των φυκιών και όχι οσμή αμμωνίας.

Το σώμα δύσκαμπτο λόγω της νεκρικής ακαμψίας και χωρίς να παραμένει το αποτύπωμα των δακτύλων αν ασκήσουμε πίεση. Αντίθετα στα μπαγιάτικα ψάρια το σώμα είναι χαλαρό και λυγίζει όταν κρατηθεί σε οριζόντια θέση, ενώ το αποτύπωμα παραμένει.

Τα μάτια να είναι διαυγή και πληρούν την οφθαλμική κόγχη, με ίριδα χρυσίζουσα ή κόκκινη. Τα βράγχια να είναι υγρά, στιλπνά και να έχουν το χρώμα του αίματος. Στα μπαγιάτικα ψάρια αντίθετα αποκτούν χρώμα καφέ ή μαύρο και αναδύουν δυσάρεστη οσμή. 

Τα λέπια και τα πτερύγια πρέπει να είναι υγρά, στιλπνά, στερεά προσκολλημένα στo δέρμα του ψαριού και αποσπώνται δύσκολα κατά την απολέπιση.
Η κοιλιά να είναι κυλινδρική, με δέρμα συνεκτικό.

Η έδρα να είναι πάντοτε κλειστή, ενώ στα μπαγιάτικα η κοιλιά είναι διογκωμένη λόγω παραγωγής αερίων, μαλακιά και πλαδαρή και η έδρα ανοικτή με την γύρω περιοχή ρυπαρή. 

Η σάρκα, δηλαδή ο μυϊκός ιστός του ψαριού, να είναι λευκή ή ρόδινη, δεν παρουσιάζει αλλαγή χρώματος και δύσκολα αποκολλάται από τα οστά.
Για τα κεφαλόποδα δηλαδή τα χταπόδια, καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές η εξωτερική επιφάνεια να είναι υγρή και στιλπνή, οσμή ευχάριστη της θάλασσας, πλοκάμια ανθεκτικά, μάτια  υγρά και ζωηρά. Εάν το χρώμα μεταβληθεί σε ροζ, τότε αυτό αποτελεί γνώρισμα αλλοίωσης και αρχόμενης σήψης.

Τα δίθυρα μαλάκια μύδια, στρείδια, κυδώνια, χτένια, γυαλιστερές πρέπει να είναι πάντα ζωντανά, όπως άλλωστε ορίζει σαφώς η κτηνιατρική νομοθεσία, ενώ το ενδοθυρικό υγρό πρέπει να είναι διαυγές, καθαρό και άοσμο.
Τέλος οι αστακοί, γαρίδες, και καραβίδες πρέπει να είναι ζωντανά ή ο θάνατός τους να έχει επέλθει πρόσφατα, να έχουν ευχάριστη οσμή θάλασσας και ο κεφαλοθώρακας, να μην έχει μαύρες κηλίδες.

Προσοχή στα τεχνάσματα των ιχθυοπωλών, όπως ανάμειξη μπαγιάτικων ψαριών με φρέσκα, ο έντονος τεχνητός φωτισμός, ο χρωματισμός των βραγχίων με χρωστικές κόκκινου χρώματος (ηωσίνη) συνήθως στα μεγάλου μεγέθους ψάρια. 
Επίσης πρέπει να προσέχουμε μη μας πουλήσουν μοσιό σαν χταπόδι (το χταπόδι έχει δύο σειρές βεντούζες κατά μήκος των πλοκαμιών του), την κουτσομούρα σαν μπαρμπούνι (το ραχιαίο πτερύγιο του μπαρμπουνιού παρουσιάζει ιριδίζοντες χρωματισμούς), το θράψαλο για καλαμάρι (το πτερύγιο είναι μεγαλύτερο από αυτό του θράψαλου και  ίσο με τα 2/3 του σώματός του). 

Τέλος συχνή είναι και η πώληση ψαριών μικρότερου μεγέθους από το ελάχιστο επιτρεπόμενο, τον γνωστό σε όλους γόνο. 
Δυστυχώς το φαινόμενο αυτό τείνει να εξελιχθεί σε μάστιγα των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, αφού οδηγεί σε εξάντληση τα αλιευτικά μας αποθέματα.